Programma Bouwdagen IRM Rijn

Plenair (13.00 – 14.00 uur):

Inloop en Welkom

Hoe vaart IRM?
Op 6 februari jl. kwamen we voor het eerst bijeen in het Wijnfort Lent. Vertraagd en digitaal komen we pas nu weer samen. Maar IRM heeft niet stilgezeten. IRM groeit. Er is onderzoek uitgevoerd. Met Beeld op de Rivieren is een goede basis gelegd voor het bouwen van het programma. De werkwijze om tot onderscheidende alternatieven voor het programma te komen krijgt gaandeweg gestalte. En er worden nauwere banden gelegd tussen overheden en met belangenorganisaties. Als aftrap van de Bouwdagen schetsen we de vorderingen in grote lijnen. We lichten de bouwstenen toe die samen vorm moeten geven aan het bouwwerk Programma IRM.

Onderweg naar een Programma onder de Omgevingswet
In het plenaire deel van de eerste Bouwdag staan we nadrukkelijk stil bij het planproces. Welke stappen zijn er al gezet om te komen tot een Programma onder de Omgevingswet IRM en welke liggen er nog op ons pad? Hoe en wanneer denken we je hierbij te betrekken? Zijn de stappen logisch? Heb je animo om mee te bouwen? En wat is daarvoor nodig?

Beeld op de Rivieren, een introductie
Tijdens negen digitale expertwerksessies hebben experts per riviertraject in beeld gebracht wat de kenmerkende karakteristieken zijn, wat de ruimtelijke opgaven en kansen zijn, wat de ontwikkelrichting zou kunnen zijn en welke dilemma’s er liggen. De opbrengst van de werksessies tonen we op het niveau van het riviersysteem. Waarom wordt Beeld op de Rivieren als bouwsteen van IRM ontwikkeld en welke rol zal het spelen in het bouwen van het Programma onder de Omgevingswet IRM?

Het verder bouwen aan Beeld op de Rivieren vindt plaats in de bouwsessies.

Korte pauze

Bouwsessies (14.15 – 16.00 uur):

Ronde 1 - Beeld op de Rivieren (45 minuten)
In de bouwsessies Beeld op de Rivieren bespreken we in verschillende sessies per riviertraject de informatie die we in eerdere expertwerksessies hebben opgehaald. Het doel van deze bouwsessies is om deze informatie aan te vullen en te verifiëren. Ook komen de gevonden dilemma’s en knelpunten aan de orde en hoe deze zich onderling verhouden. In een aparte sessie discussiëren we exclusief op het schaalniveau van het volledige riviersysteem. Wat is de betekenis van dilemma’s en knelpunten op lokaal en riviertrajectniveau voor het systeem van de rivier?

Pauze

Ronde 2 - Beeld op de Rivieren (45 minuten)
Herhaling van ronde 1.

Plenair (16.05 – 16.30 uur):

Wat is de oogst en hoe gaan we samen verder?
De eerste Bouwdag sluiten we plenair af met de highlights van de dag. Passen de stappen die IRM wil doorlopen om te komen tot een Programma onder de Omgevingswet bij het Beeld op de Rivieren; de functies, knelpunten en dilemma’s? Wat zijn de grootste eyeopeners en de grootste zorgen? We kijken ook alvast vooruit naar de tweede Bouwdag, maar ook verder. We peilen het animo om mee te bouwen en gaan in gesprek op welke wijze we dat kunnen vormgeven.

Plenair (13.00 – 14.15 uur):

Inloop en Welkom

Terugblik op de eerste Bouwdag
Welke nieuwe inzichten heeft de eerste Bouwdag opgeleverd en wat betekent dat voor de stappen die IRM gaat zetten?

De grenzen aan de rivier
Het rivierengebied verandert, nieuwe problemen dienen zich aan. Klimaatverandering, rivierbodemerosie, en problemen met sedimenttekort hebben hun weerslag op diverse functies in het rivierengebied, zoals waterveiligheid, natuur, zoetwatervoorziening en scheepvaart. De droogte van 2018 heeft het vervoer over water drastisch beperkt met grote economische schade als gevolg. De bodemerosie op de Rijn heeft die droogteproblematiek in 2018 flink beïnvloed.

De vraag is hoe het beste geanticipeerd kan worden op het vaker voorkomen van droogte en hoe een surplus aan water in de toekomst veilig kan worden afgevoerd over de riviertakken. Overige vragen zijn hoe om te gaan met sedimenttekorten en hoe de bodemerosie te stoppen. IRM is daarom begonnen met onderzoek naar bodemligging en afvoercapaciteit als fundament voor nieuw te ontwikkelen beleid op deze terreinen. De kennis over bodemligging en afvoercapaciteit geeft tevens zicht op de ruimte die in het riviersysteem te vinden is voor de verschillende functies en het oplossen van knelpunten. De kennis geeft ook zicht op de keuzes die gemaakt moeten worden.

We informeren je over de resultaten van het onderzoek en de betekenis daarvan voor de functies in het rivierengebied.

Van papier naar praktijk; hoe komen we tot een uitvoerbaar programma?
IRM is op dit moment een onderzoekstraject om te komen tot een Programma onder de Omgevingswet. Maar er is meer voor nodig om tot uitvoering van projecten te komen dan een programma alleen. Wij verkennen onder welke condities het programma van papier naar praktijk kan worden gebracht. Het gaat daarbij onder andere om afspraken tussen overheden en maatschappelijke partijen, een passend juridisch kader en financiering. We nemen je mee in onze zoektocht en hopen ons voordeel te doen met de kennis en ervaring van deelnemers aan de sessie.

Korte pauze

Bouwsessies (14.30 – 16.00 uur)

Ronde 1 (45 minuten)
Sessie 1 | Hoe bouwen we onderscheidende alternatieven voor het Programma onder de Omgevingswet IRM?
Om alle mogelijke oplossingen voor knelpunten en dilemma’s in het rivierengebied in beeld te brengen en de ruimte voor rivierfuncties te formuleren ontwikkelen we meerdere alternatieven voor het Programma onder de Omgevingswet IRM. De effecten op milieu en maatschappij zullen worden beschreven in een milieu-effectenrapportage en een maatschappelijke kosten- en batenanalyse. Op grond van alle inzichten stellen we een Voorkeursalternatief samen. Hoe weet je of je alle mogelijkheden in het rivierengebied hebt verkend en ondergebracht in een alternatief? Welke keuzes moeten ten grondslag liggen aan het Voorkeursalternatief? Hoe bouwen we samen aan de alternatieven? Dat zijn vragen die in de deze sessie aan de orde komen.

Sessie 2 | De grenzen aan het systeem
In deze sessie is ruimte voor discussie over inzichten uit onderzoek die plenair op hoofdlijnen zijn gepresenteerd. Wat is de rol van onderzoek in IRM? Welke betekenis hebben de inzichten voor het programma? Welke nieuwe onderzoeksvragen doemen erop?

Sessie 3 | Netwerk IRM; verbinding van programma en praktijk
IRM staat op de schouders van vele projecten en programma’s die in het rivierengebied zijn uitgevoerd. De stap van papier naar praktijk is al meerdere keren gezet. Wij willen de kennis en ervaring benutten voor het Programma onder de Omgevingswet IRM. Daarom hebben wij het voornemen om een praktijknetwerk IRM op te zetten; een ontmoetingsplaats tussen het programma en projecten van verkenning tot en met realisatie. Wat kunnen we van elkaar leren en kunnen we de lessen toepassen in projecten en programma? Wat is ervoor nodig om een netwerk voor eenieder interessant en levend te maken?

Sessie 4 | Lessen en wensen uit de praktijk; een panel met projectmanagers
Rivierverruimingsprojecten zoals Ooijen-Wansum zijn nagenoeg uitgevoerd. Meanderende Maas en Rivierklimaatpark IJsselpoort staan in de steigers. En er zijn voorgenomen projecten met het predicaat “pilot IRM”, zoals de haven van Werkendam. Welke lessen geven de projectleiders mee en wat verwachten de pilots van IRM? Projectleiders gaan met elkaar en met de sessiedeelnemers in gesprek.

Korte pauze

Ronde 2 (45 minuten)
Herhaling van ronde 1.

Plenair (16.05 – 16.30 uur)

Wat is de oogst en hoe gaan we samen verder?
Het slot van de Bouwdag is een panelgesprek met de inleiders van de bouwsessies. Wat hebben zij opgehaald en passen de bouwstenen IRM nog in elkaar? Met peilingen en stellingen word je deelnemer aan de discussie.